«    Sacramenta in periculo mortis    » 

Baptismo
Confirmatio
Absolutio Sacramentalis
Sacra Unctio
Ritus continuus
Sacra Unctio sine Viatico
Sacra Unctio sub conditione
Absolutio a censuris
Dispensatio ab irregularitate
Benedictio Apostolica

  Baptismo in periculo mortis

In articulo mortis, omissis ceteris ritibus, sufficit ut minister aquam infundat super baptizandum, verba consueta dicens:

N., ego te baptízo in nómine Patris, (infundit aquam primo) et Fílii, (infundit aquam secundo) et Spíritus Sancti (infundit aquam tertio).

Expedit ut minister, quantum fieri potest, unum vel etiam alterum testem adhibeat.

  Confirmatio in periculo mortis

Quoties adiuncta id permittant, integer ritus servetur, prout Ordine Confirmationis describitur. Urgente necessitate ritus ita disponitur;

Sacerdos, imponit manus super aegrotum, dicens:

Deus omnípotens, Pater Dómini nostri Iesu Christi, qui hunc fámulum tuum regenerásti ex aqua et Spíritu Sancto, líberans eum a peccáto, tu, Dómine, immítte in eum Spíritum Sanctum Paráclitum; da ei spíritum sapiéntiae et intelléctus, spíritum consílii et fortitúdinis, spíritum sciéntiae et pietátis; adímple eum spíritu timóris tui. Per Christum Dóminum nostrum.
Amen.

Deinde, summitate pollicis dexterae manus in Chrismate intincta, ducit pollice signum crucis in fronte confirmandi, dicens:

N., áccipe signáculum Doni Spíritus Sancti.

Et confirmatus, si potest, respondet: Amen.

Alia elementa praeparationis et conclusionis in Ordine Confirmationis proposita, addi possunt, singulis in casibus, attentis omnibus adiunctis.

In casu extremae necessitatis, sufficit ut sacerdos peragat chrismationem cum formula sacramentali:

N., áccipe signáculum Doni Spíritus Sancti.

  Absolutio Sacramentalis in periculo mortis

Quando necessitas pastorales id suadet, sacerdos potest quasdam partes ritus omittere aut breviare, attamen semper integre servanda sunt: confessio peccatorum et acceptatio satisfactionis, invitatio ad contritionem, formula absolutionis et formula dimissionis.

Si vero mortis periculum immitet, sufficit ut sacerdos dicat verba essentialia formulae absolutionis, scilicet:

Ego te absólvo a peccátis tuis in nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.

  Sacra Unctio in periculo mortis

Sacerdos accipit sanctum Oleum et ungit infirmum in fronte et in manibus, semen dicens:

Per istam sanctam Unctiónem et suam piíssimam misericórdiam, ádiuvet te Dóminus grátia Spíritus Sancti;
Amen.

Ut a peccátis liberátum te salvet atque propítius állevet.
Amen.

  Ritus continuus Paenitentiae, Unctionis et Viatici

Si infirmus confiteri velit (ad quod sacerdos valde attentus esse debet), sacerdos confessionem aius audiat, si potest, iam ante celebrationem Unctionis et Viatici. Si vero confessio sacramentalis in ipsa celebratione facienda sit, fiat initio ritus, ante Unctionem. Quando autem confessio sacramentalis infirmi intra ritum ipsum non fit, actus paenitentialis opportune habeatur.

Urgente periculo, infirmus cito ungatur unica Unctione, ac deinde Viaticum ei praebeatur. Instante mortis periculo, statim ei Viaticum praebeatur, ut in suo transitu ex hac vita, Corpore Christi roboratus, pignore  resurrectionis muniatur. Etenim fideles, in periculo mortis, sacrae Communionis recipiendae praecepto tenentur

Confirmatio in periculo mortis et Unctio infirmorum, si fieri potest, ritu continuo nos sunt conferendae, ne, cum in utraque Unctio habeatur, sacramenta diversa confundantur. Si tamen necessarium sit, Confirmatio immediate ante benedictionem Olei infirmorum conferatur, omissa illa impositione manuum quae pertinet ad ritum Unctionis.

Ritus initiales

Accedens ad infirmum sacerdos, veste huic sacro ministerio convenienti indutus, ipsum ceterosque astantes humanis verbis salutat, adhiben, si casus ferat, salutationem:

Pax huic dómui et ómnibus habitántibus in ea.

Pax Dómini sit vobíscum (tecum).

Tunc, deposito Sacramento super mensam, ipsum cum astantibus adorat.

Deinde, pro opportunitate, accepta aqua benedicta, aspergit infirmum et cubiculum, dicens hanc formulam, vel aliam in Rituali particulari propositam:

Sit haec aqua suscépti baptismátis memória et Chrístum récolat, qui Passióne et Resurrectióne sua nos redémit.

Si autem opus est, fraterno colloquio infirmum disponat ad sacramentorum celebrationem, proferens, pro opportunitate, brevem Evangelii textum, quo illum ad paenitentiam at ad Dei amorem invitat. Sequentem autem monitionem, vel aliam infirmi condicionibus aptiorem, adhibere potest:

Fratres caríssimi, Dóminus Iesus, qui semper nobis adest, suórum semper réfovens grátia sacramentórum, sacerdótum ministério paeniténtes absólvit, infírmos Unctióne sancta confórtat, et eos, qui eius praestolántur advéntum, sacro Córporis sui Viático in spem vitae aetérnae susténtat. Hunc ergo fratrem nostrum, cui peténti haec tria sacraménta praebémus, caritáte piísque précibus adiuvémus.

Paenitentia

Si necesse sit, sacerdos sacramentalem infirmi confessionem excipiat, quae in casu necessitatis etiam generica esse potest, si aliter fieri nequit. Si vero confessio sacrametnalis infirmi non fit aut alii adsunt communicandi, sacerdos infirmum ceterosque astantes invitat ad actum paenitentialem eliciendum:

Fratres, agnoscámus peccáta nostra, ut apti simus ad hanc sacram celebratiónem participándam.

Et fit brevis pausa silentii. Postea omnes simul faciunt confessionem.

Confíteor Deo omnipoténti et vobis, fratres, quia peccávi nimis cogitatióne, verbo, ópere et omissióne: et percutientes sibi pectus, dicunt: mea culpa, mea culpa, mea máxima culpa. Deinde prosequuntur: Ideo precor beátam Maríam semper Vírginem, omnes Ángelos et Sanctos, et vos fratres, oráre pro me ad Dóminum Deum nostrum.

Et sacerdos concludit:

Misereátur nostri omnípotens Deus et, dimíssis peccátis nostris, perdúcat nos ad vitam aetérnam.
Amen.

Sacramentum Paenitentiae vel actus paenitentialis concludi potest indulgentia plenaria in articulo mortis:

Ego, facultáte mihi ad Apostólica Sede tribúta, indulgéntiam plenáriam et remissiónem ómnium peccatórum tibi concédo, in nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.
Amen.

Professio fidei baptismalis

Deinde, si condiciones infirmi id permittunt, fit professio fidei baptismalis.

Sacerdos, proinde, eum interrogat:

Credis in Deum Patrem omnipoténtem, creatórem caeli et terrae?
Credo.

Credis in Iesum Christum, Fílium eius únicum, Dóminum nostrum, natum ex María Vírgine, passum et sepúltum, qui a mórtuis resurréxit et sedet ad déxteram Patris?
Credo.

Credis in Spíritum Sanctum, sanctam Ecclésiam cathólicam, sanctórum communiónem, remissiónem peccatórum, carnis resurrectiónem et vitam aetérnam?
Credo.

Oratio fidelium

Formulae, quae sequuntur, accomodari possunt ad orationem infirmi et astantium aptius exprimendam.

Pro fratre nostro N., dilectíssimi, orémus Dóminum, qui eum in hac hora suis réfovet sacraméntis.

Ut in eum respíciens, fáciem Fílii sui patiéntis agnóscat, Dóminum precémur.
Te rogámus, audi nos.

Ut eum in amóre suo confórtet atque consérvet, Dóminum precémur.
Te rogámus, audi nos.

Ut ei virtútem suam et pacem concédat, Dóminum precémur.
Te rogámus, audi nos.

Confirmatio

Si sacramentum Confirmationis intra ritum continuum conferendum sit, sacerdos procedit ut Confirmatio in periculo mortis. Deinde, omissa impositione manuum pro Sancta Unctio benedictionem Olei, si facienda est, et Unctionem peragit, ut infra describitur.

Sacra unctio

Tunc sacerdos manos imponit super caput infirmi, nihil dicens.

Deinde procedit ad benedictionem Olei, si, in casu verae necesitatis, benedicendum sit:

Benedic, Dómine, hanc Ólei creatúram et ipsum étiam infírmum qui hoc leniménto perúngitur.

Si vero Oleum est iam benedictum, dicere potest orationem gratiarum actionis super ipsum Oleum:

Benedictus Deus, Pater omnípotens, qui propter nos et nostram salútem Fílium tuum in mundum misísti
Benedíctus Deus.

Benedíctus Deus, Fili Unigénite, qui ad humána nostra descéndens, infirmitátibus nostris medéri voluísti.
Benedíctus Deus.

Benedíctus Deus, Spíritus Sancte Paráclite, qui infírma nostri córporis virtúte pérpeti firmas.
Benedíctus Deus.

Fámulus tuus, Dómine, qui hoc Óleo sancto in fide linítur, in dolóribus suis réfici mereátur et in infirmitátibus confortari. Per Christum Dóminum nostrum.
Amen.

Postea sacerdos accipit sanctum Oleum et ungit infirmum in fronte et in manibus, semel dicens:

Per istam sanctam Unctiónem, et suam piíssimam misericórdiam, ádiuvet te Dóminus grátia Spíritus Sancti.
Amen.

Ut a peccátis liberátum te salvet atque propítius állevet.
Amen.

Viaticum

Nunc autem una simul Deum deprecémur, sicut Dóminus noster Iesus Christus nos dócuit oráre:

Omnes: Paternoster...

Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccáta mundi. Beáti qui ad cenam Agni vocáti sunt.
Dómine, non sum dignus ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur ánima mea.

Corpus Christi (Sanguis Christi).
Amen.

Et statim, vel post datam Communionem, sacerdos addit:

Ipse te custódiat et perdúcat in vitam aetérnam.
Amen.

Conclusio ritus

Deinde sacerdos dicit orationem conclusivam:

Orémus: Deus, cuius Fílius nobis est via, véritas et vita, réspice cleménter fámulum tuum N. et praesta ut, tuis promissiónibus se comíttens, et Fílii tui Córpore et Sánguine recreátus, ad regnum tuum progrediátur in pace. Per Christum Dóminum nostrum.
Amen.

Benedícat vos omnípotens Deus, Pater, et Filius, et Spíritus Sanctus.
Amen.

  De unctione sine Viatico conferenda

Si, propter rerum adiuncta, Unctio tantum conferenda sit infirmo in proximo mortis periculo constituto absque ministratione Viatici, ritus servetur ut ritus continuus, his exceptis:

Monitio initialis

Monitio initialis hoc modo rei accomodetur:

Fratres caríssimi, Dóminus Iesus Christus per apóstolum Iacóbum mandávit: «Infirmátur quis in vobis? Ádvocet presbýteros Ecclésiae et orent super eum, unguéntes eum óleo in Nómine Dómini: et orátio fídei salvábit infírmum, et allevábit eum Dóminus; et si peccáta operátus fuérit, dimitténtur ei».

Commendémus ergo frátrem nostrum infírmum grátiae et virtúti Christi, ut levámen invéniat atque salútem.

Sacra unctio

Tunc sacerdos manos imponit super caput infirmi, nihil dicens.

Deinde procedit ad benedictionem Olei, si, in casu verae necesitatis, benedicendum sit:

Benedic, Dómine, hanc Ólei creatúram et ipsum étiam infírmum qui hoc leniménto perúngitur.

Postea sacerdos accipit sanctum Oleum et ungit infirmum in fronte et in manibus, semel dicens:

Per istam sanctam Unctiónem, et suam piíssimam misericórdiam, ádiuvet te Dóminus grátia Spíritus Sancti.
Amen.

Ut a peccátis liberátum te salvet atque propítius állevet.
Amen.

Expleta vero Unctione, sacerdos dicat orationem condicionibus infirmi aptiorem.

  De Unctione sub conditione

Quod si sacerdos dubitet an infirmus adhuc vivat, Unctionem conferre potest hoc modo:

Accedens ad infirmum, si tempus suppetat, prius dicit:

Oratióne fídei nostrae Dóminum pro fratre nostro N. deprecémur, ut eum misericórditer visitáre, et Unctióne sancta refovére dignétur.

Omnes: Te rogámus, audi nos.

Postea sacerdos accipit sanctum Oleum et ungit infirmum in fronte et in manibus, semel dicens:

Per istam sanctam Unctiónem, et suam piíssimam misericórdiam, ádiuvet te Dóminus grátia Spíritus Sancti.
Amen.

Ut a peccátis liberátum te salvet atque propítius állevet.
Amen.

  Absolutio a censuris

Quando sacerdos, ad normam iuris, aliquem paenitentem a censura absolvit, extra Paenitentiae sacramentum, formula sequenti utitur:

Potestáte mihi concéssa, ego te absólvo a vínculo excommunicatiónis (vel suspensiónis vel interdícti). In nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.
Amen.

  Dispensatio ab irregularitate

Si paenitens aliqua detinetur irregularitate, sacerdos, ad normam iuris, cum eundem super irregularitate dispensat, sive in confessione post datam absolutionem, sive extra Paenitentiae sacramentum, dicit:

Potestáte mihi concéssa, ego dispénso te super irregularitáte in quam incurrísti. In nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.
Amen.

  Benedictio Apostolica in articulo mortis

Sacramentum Paenitentiae vel actus paenitentialis concludi potest indulgentia plenaria in articulo mortis, quam sacerdos infirmo hoc modo concedit:

Ego, facultáte mihi ad Apostólica Sede tribúta, indulgéntiam plenáriam et remissiónem ómnium peccatórum tibi concédo, in nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti.
Per sacrosáncta humánae reparatiónis mystéria, remíttat tibi omnípotens Deus omnes praeséntis et futúrae vitae pœnas, paradísi portas apériat et ad gáudia te sempitérna perdúcat.
Amen.